توسعه پايگاه داده براي مناطق عباس آباد تنگلها و كركس

سازمان مجري: دانشگاه صنعتي اصفهان

كارفرماي طرح: سازمان حفاظت محيط زيست استان اصفهان

تاريخ شروع: 12/09/1384

تاريخ اختتام:20/08/1385

نام مجري: سيد جمال الدين خواجه الدين

همكاران طرح: دكتر سعيد سلطاني، شادي طيفوري، حسن يگانه، راحله دانشمند پارسا، دكتر محمودرضا همامي محمد كابلي، سميه خليل آبادي، وحيد راهداري

خلاصه طرح:

بخش هوا اقليم:

هدف از مطالعه هوا و اقليم شناسي در اين منطقه تعيين خصوصيات آب و هوايي از قبيل بارندگي، درجه حرارت، تبخير و تعرق، باد رطوبت نسبي و نوع اقليم مي باشد براي مطالعه هوا و اقليم شناسي منطقه به علت عدم وجود ايستگاه معرف از آمار ايستگاههاي اطراف و با استفاده از روابط رگرسيون بين پارامتر ها و ارتفاع استفاده گرديد.

در بخش بارندگي ريزش هاي جوي كوتاه مدت با دوره برگشتهاي مختلف محاسبه شده و ر‍ژيم هاي بارندگي تعيين شده است و تعيين دوره خشكسالي و تر سالي نيز حائز اهميت مي باشد. در بخش دما نيز پنج پارامتر حرارتي و همچنين تغييرات ماهيانه دما تعيين شده است. تعيين تبخير و تعرق پتانسيل واقعي در منطقه بخش ديگري از مطالعات را شامل مي شود تعيين اقليم حوزه به روش هاي مختلف نيز در اولويت مطالعه گنجانده شده است. تعيين رژيم هاي رطوبتي ماهيانه و ساليانه نيز انجام شده است و در نهايت نتيجه گيري كلي در مورد بررسي پارامترهاي هواشناسي و تعيين اقليم منطقه مشخص شده است.                                                                                                                   

بخش حيات وحش:

جهت مطالعه حيات وحش مهره دار منطقه كركس زيستگاههاي اين منطقه به زيستگاههاي دشتي، كوهستاني، و باغات و جنگلهاي دست كاشت طبقه بندي شد و كشف مهره داران منطقه بر اساس مشاهده مستقيم، زنده گيري، استفاده از نمايه ها شامل صدا، ردپا، لانه آثار طعمه خواري و فضولات صورت گرفت. با توجه به مطالعات ميداني، مصاحبه با افراد محلي و محيط بانان منطقه از حضور 13 گونه پستاندار متعلق به راسته هاي Rodentia، Lagomorphae،  Carnivoraو Artiodactyla اطمينان حاصل شد. علاو ه بر اين

تعداد 62 گونه پرنده بومي و مهاجر متعلق به 42 جنس از 25 خانواده و تعداد 12 گونه خزنده متعلق به 6 خانواده و همچنين يك گونه دوزيست در منطقه ثبت گرديد.

از نظر وضعيت حفاظتي گونه هاي شناسايي شده در منطقه، در رده پستانداران قوچ و ميش Ovis orientalis، كل و بز Capra aegagrus و آهوي ايراني Gazella subgutturosa در منطقه آسيب پذير ((VU و زير گونه پلنگ ايراني Panthera pardus saxicolor در گروه در معرض خطر انقراض (EN) قرار دارد. از پرندگان منطقه تنها سبز قبا Coracias garrulous در رده نزديك به تهديد (NT) و از رده خزندگان تنها لاك پشت مهميزدار غربي Testudo graeca در منطقه آسيب پذير قرار دارند.

نقشه پراكندگي گونه هاي كشف شده در منطقه با توجه به نقاط حضور ثبت شده تهيه گرديده و فراواني نسبي گونه ها در 5 كلاس فراواني مشخص شده است.

بخش پوشش گياهي:

مطالعات مرتع و تفکيک اوليه جوامع و تيپ‌هاي گياهي با روش فيزيونوميک- فلوريستيک- اکولوژيک مطالعه شد. با استفاده از کوادراتهاي مربعي در ابعاد 10×10 متر (100 متر مربع) پوشش تاجي گياهان، پوشش لاش و لاشبرگ، سنگ و سنگريزه و خاک لخت در آنها اندازه گيري شد. طبقه بندي جوامع گياهي با استفاده از روش آناليز خوشه‌اي انجام گرفت. فاکتورهاي فيزيوگرافيک شامل ارتفاع از سطح دريا و شيب و پارامترهاي بارندگي شامل دما و بارش در اين مطالعه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد که 15 جامعه گياهي با استفاده از آناليز خوشه‌اي در منطقه وجود دارد. با توجه به نتايج، مي توان گفت كه در استقرار جوامع گياهي منطقه كركس عوامل فيزیوگرافيك و اقليمي ‌‌تاثير بسيار زيادي دارند و اين عوامل با تاثير بر يکديگر عامل عمده پراكنش گونه هاي گياهي مي باشند. از نكات قابل توجه در منطقه حضور گونه stellata Ebenus در اين منطقه است. بر اساس مطالعات زهري اين گونه جزء قلمرو سوداني- دكاني محسوب مي‌شود که در رويشگاه ايران و توراني وارد شده‌است. در اين منطقه گونه Artemisia aucheri  در مناطق مرتفع مستقر مي شود، گونه Artemisia sieberi در مناطق دشتي منطقه گسترش دارد و اين گونه با عامل دما رابطه مستقيم و با عامل ارتفاع از سطح دريا رابطه غير مستقم دارند. عامل ارتفاع به دليل تاثير در اقليم منطقه در پراكنش اين گونه موثر است. ليست گونه‌اي تهيه شده از منطقه 290 گونه گياهي از 52 خانواده و 206 جنس گياهي مختلف است که شامل99گونه گياهي دارويي و صنعتي، 59 گونه گياهي آسيب پذير در معرض انقراض مي‌شود. در منطقه 360 تيپ مرتعي شناسايي شد.